Zoekplaatjes door Arnold Tak

foto 17 bij 11,5 cm.
op de foto een zevental paters; zelf heb ik op het Sint Franciscuscollege aan de Beukelsdijk gezeten (paters Franciscanen) maar dat herken ik er niet in
gezien de kleding schat ik in late jaren dertig
dat het Rotterdam zou zijn, dat gegeven komt van de vorige eigenaar

Arnold, dat je dit niet herkent als het Franciscus College lijkt me iets te voorzichtig! Ik durf te zeggen dat het dit niet is. En ik ga zelfs verder, want dit is ook niet in Rotterdam.
De leerlingen zijn in de leeftijd van 12 tot 16 jaar. Een middelbare school dus, en waarschijnlijk een gymnasium, maar zonder de hoogste klassen. Dit zou kunnen betekenen dat de school pas een jaar of vier bestaat, dus is opgericht rond 1935, en men nog twee jaar op de eerste abituriënten moest wachten. De school is dan in een bestaande gebouw getrokken.
In beginsel kunnen de religieuzen paters (=reguliere priesters) zijn, maar ook broeders. Het zevental zal zeker niet seculier (=wereldheer), maar regulier (=behorend tot een (klooster)orde) zijn. Franciscanen droegen in mijn herinnering een bruine pij met een soort capuchon. Die zien we hier niet.
De kledij van de religieuzen is voor die tijd modern. Normaliter droegen priesters een toog, waarachter de priesterboord gedeeltelijk schuil gaat. Hier dragen zij – zo te zien - een zwart colbert over de priesterboord. Dit droegen zij doorgaans bij bijzondere gelegenheden, d.w.z. bij min of meer officiële externe profane activiteiten. Broeders of fraters droegen een andere witte boord, bijv. https://www.google.nl/search?q=broeders ... WRv9aEM%3A.

De jezuïeten hebben in rond 1900 in Nijmegen het Canisius College (CC) opgericht) en in het interbellum colleges opgericht in Amsterdam (IC), Den Haag (AC), en later in Groningen/Haren (MC) en Delft (SC) voor middelbaar onderwijs aan katholieke jongens met de bedoeling een katholiek kader te scheppen. Dit waren vrij elitaire scholen, aanvankelijk bestemd voor de hogere kringen.
Op de foto straalt er ook wel wat elitairs af. Bijna alle jongens zijn keurig gekleed, op z’n zondags. De paters dragen ook gelegenheidskleding.
Rotterdam niet zo’n jezuïetencollege en ook geen andere vergelijkbare patersschool voor jongens dan het Franciscus College.
Daarom moeten we dit volgens mij buiten Rotterdam zoeken. Het is niet Den Haag.

Iets fleuriger gemaakt maar dit is Hilversum.
https://www.google.nl/maps/@52.2241957, ... 312!8i6656
Was inderdaad een R.K. jongenschool.
http://www.idbedrijfsmakelaars.nl/aanbo ... traat-160/

Ik zie bij nader inzien teveel verschillen.

Zoals al is opgemerkt, kan het gezien de kleding zowel om paters jezuïeten, als om broeders gaan. Ik vermoed dat dit een vestiging is van de Congregatie van broeders van de Onbevlekte Ontvangenis van Maria (f.i.c.), die beter bekend is onder de namen 'broeders van Maastricht' of 'broeders van de Beyart'. Deze notoire onderwijzers hadden al voor 1950 een of meerdere huizen in Rotterdam.

De overeenkomsten met de school in Hilversum zijn frappant en hoopvol, want ze bewijzen dat dergelijke vensters bij scholen voorkwamen en dat het gebouw van het zoekplaatje zoals verwacht een school zal zijn. Maar de detailverschillen zijn ook frappant. Deze zijn niet door verbouwingen te verklaren.
Ingrid, zelf heb ik 6 jaar bij de broeders van Maastricht op school gezeten (Den Haag Aloysiusschool) en vervolgens 6 jaar bij de jezuïeten (Aloysius College [AC], Den Haag). De Haagse broeders van Maastricht (of andersom) gaven alleen les op lagere scholen en op de R.K. kweekschool voor jongens aan de Paramaribostraat. De Jezuïeten doceerden alleen op het AC en de Schola Carolina, een 2-jarige applicatieschool voor HBS’ers ‘met late roeping’. Met de broeders in Rotterdam zal dit niet anders zijn geweest.
Zoals ik eerder heb aangegeven zijn de leerlingen op de foto 12 tot 16 jaar en dus geen L.O.-leerlingen. Zij zijn ook geen kwekelingen, want die moesten ten minste eerst de MULO hebben doorlopen en zullen dus van 16 tot ruim 20 jaar zijn.
Wat ik heb beoogd, maar kennelijk onvoldoende heb betoogd is dat de broeders van Maastricht een andere boord droegen dan de paters. De boord van de broeders had in het midden onder de kin een onderbreking. Zie de link in mijn vorige bijdrage. Ik heb deze broeders tot 1959 alleen maar in toog meegemaakt. Op damesfietsen konden zij zich er goed in bewegen.
Ik houd voorlopig staande dat dit een middelbare patersschool van goede stand was, maar niet in Rotterdam, en ook niet in Delft en Den Haag.

Het pand in Hilversum is ooit veel groter geweest. Links op de foto een losstaand gebouw.
http://www.dichtbij.nl/t-gooi/regionaal ... rsum-.aspx
Wellicht daar op een binnenplein?

Martin Snuverink schreef:Zoals ik eerder heb aangegeven zijn de leerlingen op de foto 12 tot 16 jaar en dus geen L.O.-leerlingen. Zij zijn ook geen kwekelingen, want die moesten ten minste eerst de MULO hebben doorlopen en zullen dus van 16 tot ruim 20 jaar zijn. (...) De boord van de broeders had in het midden onder de kin een onderbreking.

Martin, voor de goede orde: de broeders van Maastricht hadden naast lagere scholen ook (M)ULO- en technische scholen en te Oud-Zevenaar een juvenaat voor jongens van 12-16 jaar, die ULO-onderwijs kregen als voorbereiding op hun kweekopleiding. Maar je hebt volkomen gelijk wat dat boord betreft, dus gaat het op dit zoekplaatje inderdaad om een andere religieuze groep.

Toch wil ik nog wat verder ingaan op de frappante vondst van Swier, die hij zelf te snel heeft afgewezen.
Het Aloysius College in Hilversum is in 1903 opgericht door de fraters van Utrecht als Sint Aloysiusschool. Het ging om een jongensschool voor voortgezet onderwijs ULO/MULO, een drie- tot vierjarige opleiding. Van het oude schoolgebouw uit 1903 bestaat nog slechts een deel als rijksmonument. Kijk voor uitgebreide info met totaalfoto op http://www.dichtbij.nl/t-gooi/regionaal ... rsum-.aspx, met overzichtsfoto van het nog volledige schoolgebouw. Kijk ook op http://www.geheugenvannederland.nl/?/nl ... 01:7214982 en op
http://hilversum-in-kaarten.clubs.nl/af ... m+1908.JPG.

De fraters van Utrecht droegen een toog met boord die wél past bij het zoekplaatje! Zie hiervoor http://fratersvanutrecht.nl/publicatie/ ... dstuk-iii/ en http://www.geheugenvannederland.nl/?/nl ... 01:7214982.

Er zijn nu 5 redenen om de fraters van Utrecht en de school in Hilversum serieus te nemen:
1) De frappante overeenkomst van de vensters. Zie ook http://www.tgooi.info/hilversum/aloysius.php;
2) De jongenspopulatie van 12 tot 16 jaar, die uitstekend past bij een MULO;
3) De overeenkomst in outfit van de religieuzen.
4) Zo te zien zit de derde frater van links ook op de foto uit 1935 op http://talenexpo.nl/kp_userfiles/image/ ... _1935.jpg;
5) Zo'n klein laag bijgebouwtje als op het zoekplaatje zien we ook op http://talenexpo.nl/kp_userfiles/image/ ... a_1935.jpg.
Bij elkaar lijken mij de overeenkomsten te frappant om toevallig te zijn.
De vensters in Hilversum zijn echter iets breder en er zijn nog meer detailverschillen die ik niet kan verklaren met verbouwingen en ander geknutsel.
Het is de moeite waard te zoeken naar een andere soortgelijke school van de fraters van Utrecht van dezelfde tijd en architectuur. Een soort tweelingschool dus.

en 6
De afstand tussen vensterbank en betonnen rand zowel in Hilversum als op het zoekplaatje is gelijk. Elf lagen baksteen.