Zoekplaatjes door Arnold Tak

foto 10,4 bij 7,6 cm.
opname 28-10-1956
op het spoorwegwachtershuisje staat: HA
kans op ergens in Noord-Holland

HA zou kunnen zijn "Heemstede-Aerdenhout". Maar dat is een flinterdunne aanname.

Ik heb een bouwtekening gevonden van een post aan de Zandvoortselaan die m.i. exact overeenkomt (http://www.stationhad.nl/p1840-1925.html). Het zou dan t.h.v. het huidige station Heemstede-Aerdenhout moeten zijn. Dan zou dit behoorlijk eerder dan 1956 moeten zijn.

Aan de andere kant, ik zie volgens mij bovenleiding, dus dan zou deze hele hypothese niet opgaan ... waar ik dan ook rekening mee houd. Die bouwtekening zou natuurlijk ook een model kunnen zijn dat op meerdere plekken in Nederland gerealiseerd zou kunnen zijn.

Mogelijk biedt dit aanknopingspunten voor anderen. Ik geloof niet zo in Zandvoortselaan. Manpad, is dat een mogelijkheid??

Zo te zien hebben we hier een enkelsporig traject. Die draden zijn geen bovenleiding, daarvoor hangen de draden te ver van het spoor af. Het zijn communicatielijnen tussen verschillende baanposten. Electrificatie van het spoor is pas direct na de oorlog goed op gang gekomen, hoewel er voor de oorlog wel electrische trajecten waren, maar dat betrof voornamelijk grote lijnen. Hier kan ik geen electrische lijn van maken, bovendien mis ik hier portalen voor de bovenleiding. In zoekplaatjes kringen hebben we hier een expert op dit gebied, dus Sjoerd kom er maar in!

Ik heb het niet over de diagonaal door het beeld lopende lijnen, maar de andere (van links naar rechts). En ik zie links verzwaringen hangen die bovenleidingen strak plegen te houden.

Helemaal gelijk, ik had die lijnspanner gemist. Bij nadere bestudering van de vergroting is te zien dat het een dubbele rijdraad betreft, dus inderdaad een bovenleiding voor de trein. Links naast de boom staat een zg. vakwerkmast. Het kan aan de foto liggen, maar ik zie geen hangdraad. De aanduiding HA op de baanpost kan niet van Heemstede Aerdenhout zijn, die spoorlijn was in 1950 al dubbelsporig. Ik meen dat alle baanposten een nummer hadden, maar dat laat ik graag aan onze expert over.

Inderdaad hebben wachterswoningen een nummer, zowel bij de HIJSM als bij de SS en ook bij de kleinere maatschappijen. Daarnaast had de HIJSM een lettering van de blokken. Een blok is een stuk spoor dat door een seinpaal wordt beveiligd, en waarin maar één trein mag zijn. Blok H kon later, bij uitbreiding, worden gevolgd door blok HA, HB en HC. Blok A was bij Amsterdam, en zo werd verder geletterd langs de Oude Lijn naar Rotterdam waar zich Blok X bevond. Dezelfde lettering had de spoorweg Amsterdam - Amersfoort. Heemstede-Aerdenhout had overigens Blok H.
Blokpost HA stond tussen de huidige stations Heemstede-Aerdenhout (km 21.129 en Hillegom (km 28.0). De overweg van het zoekplaatje bestaat niet meer; die lag bij km 23.2, ongeveer 2 km zuidelijk van Heemstede-Aerdenhout en 600 m noordelijk van de voormalige halte Mannepad/Woestduin. Die overweg ligt er nog wel, bij km 23.723.
Bij de overweg van het zoekplaatje stond wachterswoning 30, de plek werd Leiduin genoemd. Aan de westzijde van het spoor lagen (en ik meen liggen) pompstations van de waterleiding. Nabij deze overweg lag het zogeheten Nieuwe Pompstation, geopend in 1899 en gesloten in 1961. Het Oude Pompstation lag 400 m noordelijker van 1889 tot 1906. Beide pompstations hadden spooraansluitingen. Er was sprake van de aanvoer van kolen voor het stoken van de stoommachines die de pompen aandreven.
Tot slot: de fotograaf heeft de lens gericht naar het westen.
Uiterst rechts is het stootblok te zien van het zijspoor naar het nieuwe pompstation. Er staat daar ook een hectometerpaaltje, met vermoedelijk 23.2 erop. Er is wel degelijk dubbelspoor aanwezig; er hangen ook twee rijdraden. Rechts staat een relaiskast met een puntdakje van het nagelnieuwe automatisch blokstelsel. Het zou kort na het nemen van de foto in dienst gaan tussen deze blokpost HA en Hillegom op 26-11-1956, en tussen Haarlem en deze blokpost op 27-4-1958. De blokpost is dus pas op de laatste datum vervallen.

Ik kon het bewijs niet rondkrijgen, maar dat is inderdaad de plaats die ik vermoedde. Het wordt daar ter plekke het Laantje van Leyduin genoemd. Hier in de verte dus: https://goo.gl/maps/jpSL4Edsphm

Dank aan Sjoerd voor deze oplossing!

Peter, Hans en Sjoerd, bedankt voor jullie inzet een aandacht. Peter, jouw voorgeslingerde voorzet leidde tot "binnen koppen". Sjoerd, je laat ons weer genieten van je omvangrijke spoorwegkennis. Het is iedere keer een genot om je toelichting te lezen. Als ik je er een plezier mee doe, mail me dan even je adres, dan komt deze foto jouw kant op.

De spoorwegbenaming was Leiduin. Het kan best dat de plaatselijke benaming Leyduin was of is; er waren in den lande wel meer afwijkingen. De beroemdste is: Feyenoord / Feienoord.