Zoekplaatjes door Arnold Tak

kabinetfoto met stadsgezicht

De jeugd lijkt een (gemengde?) schoolklas tijdens een uitje, iedereen is op zijn paasbest. Dus zien we op de achtergrond een toeristische locatie?

Dit is 99% zeker Rotterdam. De huizen hebben alle eigenschappen van de stereotiepe Rotterdamse fin de siècle-volkswoningbouw. De buurt is nog niet compleet. Geen toeristisch oord. Ik zoek verder.

Het is 100% zeker Rotterdam. Alle zichtbare woningen zijn zogenoemde alkoofwoningen. Bij 3 woonlagen plus zolder omvatten de woningen een voor- en een achterkamers met daartussen twee alkoofjes. De twee bovenwoningen hadden een gedeelde voordeur en elk nog de halve zolder.
In welk deel van R'dam dit tafereel zich afspeelt is nog duister. Eerste gedachten gingen naar Crooswijk bij het Exercitieveld aan de Crooswijksestraat, maar daar heb ik geen enkele match gevonden. Deze huizen kwamen ook voor in het Oude Noorden, in Feijenoord, Afrikaanderbuurt en Katendrecht en in het Oude Westen.
Ik schat dat de foto is genomen rond 1900.

De kinderen uit dezelfde leeftijdsgroep, allemaal met hoofdeksel en nette kleren, zijn zorgvuldig gegroepeerd, op een slaperdijk.
Het is derhalve zeker gezien het tijdsbeeld geen gebruikelijke setting voor een; school-, familie-, vakantie-of kindertehuisfoto.
Maar m.i. wel voor een; einde lagere school feestje, kinderkoor, modeshow, toneelgroepje etc.
Ondanks tegenlicht toch zichtbare gezichtjes: geflitst/professionele fotograaf?

Achterzijde van stereotype smalle huizen voor Rotterdam linker maasoever, oftewel: zuid.
En dan met name uit de jaren van massaproductie na WOI-1930.
Na 1930 werden er andere type woningen gebouwd.
Rechtsmidden op het zp een groot plein met vele zeer bewust aangeplante boompjes.
Aan het eind van de weg rechts lijkt me de kopse kant van een dwarsbeuk van een kerk zichtbaar.
Mogelijk het puntje van een kerkspits net boven de pet van de tweede staande jongen van rechts.
Uiterst links een blinde muur op de hoek met een andere straat, een lijntekening alsof het een doel voor voetbal betreft.
De huizen links: geen glasinloodramen of zonwering.
Huizen midden een verdieping minder dan alle andere.

Vermoedelijk is het zp gemaakt in zuidelijke richting.
Derhalve meende ik dat het Afrikaanderplein in aanmerking zou komen.
Genomen vanaf de Hilledijk richting de voormalige Putseplein kerk.
Helaas kan ik het niet goed plaatsen op de diverse plattegronden van het SAR uit voorgenoemde periode:
http://collecties.stadsarchief.rotterda ... =196174941

Resteert hooguit het Karel de Stoutepark maar ook hier kan ik dit zp echt niet localiseren.
Op de muts van het zittende meisje op de voorgrond staat een tekst, is hier nog iets van te maken?

Vraagje aan Sander. Boven het petje van de tweede jongen van rechts zie ik een "spitsje".
Dit kan natuurlijk een ongerechtigheid op de foto zijn, maar die indruk wekt bij mij niet.
Kun je hier eens naar kijken Sander?

Met Paul ben ik het niet eens dat de huizen van na 1918 zijn. Ze zijn volgens mij zo’n 20 jaar ouder.
We zien de voorkant van een gespiegeld dubbel huis. De blinde zijmuur verraadt dat ernaast nog bebouwing zal volgen. Intussen kijken we daar tegen de achterzijde van dergelijke huizen aan met hun veranda’s en piepkleine keukentjes. Helemaal links zien we dwars staande panden, ook alweer met alkoofwoningen. Allemaal pure revolutiebouw, zo dicht op elkaar zonder voldoende doorlating van licht en lucht. Vooral de plaatsing van het dubbelhuis is zeer chaotisch. Het viertal huizen rechts lijkt nog niet bewoond. De laagbouw helemaal rechts op de achtergrond is erg vaag.
Het plaatje moet op te lossen zijn. Ik ben geneigd het schiereiland van Katendrecht en de Afrikaanderwijk uit te sluiten. Deze huizen zijn m.i. te oud voor Zuid, m.u.v. omgeving Oranjeboomstraat.
Enkele kenmerken om op te letten: voorzijde afgewolfd dak, achterzijde puntdak, geen souterrains, 2 vensterassen op de etages, alle zichtbare achterzijden hebben veranda’s, sobere uitvoering (geen ornamenten , geen frontons op de dakkapellen, geen speklagen). Overigens hebben achtergevels in de regel geen ornamenten.

Het hoofddeksel van het zittende meisje vooraan is vermoedelijk een marineblauw fantasie-matrozenpetje met het opschrift ‘Koninklijke Marine’. Vergelijk http://www.defensieuniformprivemuseum.n ... 0_6528.jpg.

Vergat ik te vermelden dat het dijklichaam de lage vorm op het zp gekregen kan hebben, door het ophogen van poldergrond.
Op het zp wijst niets op een afgewolfd dak en ontbreken inderdaad; frontons, "sous terrains", ornamenten etc.
Huizen in bijgaande link werden al voor het einde van WOI (1918) gebouwd.
Ik meen kenmerkende zinken daken boven de bovenste en inpandige balkons, waar te nemen.
Het dak zelf bedekt derhalve maar een deel van het gehele perceel oppervlak.

Ik ben tevens geinteresseerd in de tekst van het hoofddeksel van het meisje om te voorkomen dat het zp in een later zoek stadium, toch horizontaal gespiegeld blijkt te zijn.
Arnold, kun je bij gelegenheid voor een detailscan zorgen?

http://www.vanamen.net/rotterdam_foto/L ... %20IN.html

omdat het een gastkaart is (nummer gevolgd door g) de vraag aan Sander om de gevraagde scan van het detail

Het zoekplaatje is niet spiegelverkeerd. Dit is te zien aan de knopen van hemden/jasjes/vestjes, die voor 1900 ook al zo waren als nu: mannen de knopen op het rechtervoorpand en vrouwen links.